Public Transport Economics 101

Sa mga opisina, may tinatawag na "redundancy" at pag narinig mo yan, matakot ka na kasi may matatanggal. Ibig kasi sabihin, hindi na kailangan ang isang posisyon dahil nasasakop ang trabaho niya ng ibang tao na ginagawa na rin ang role niya.  Paniguradong may masisibak pag narinig ang salitang “redundancy”. 

Pagdating naman  sa mundo ng kalakalan, alam natin na kapag ang supply ay sumobra kesa sa demand, nagmumura ang presyo nito. Yan ay dahil sa kailangan nilang makabenta at kumita kaya bababaan nila ang presyo para sila ang piliin ng mga mamimili. Lamang talaga ang mga consumers kapag mas maraming kumpetisyon at pagpipilian.

Pero ang mga batas na ito ng ekonomiya at kalakalan, para bang hindi applicable pagdating sa kalsada at transportasyon sa ating bansa.

Noong July 2012 pa ito, EDSA-ORTIGAS Flyover (photo from Inquirer.net)

Sa kalsada kasi, ilang mga linya na nga ba public transport ang redundant na ang mga ruta?  Andaming mga bus o kaya mga jeep pa nga na hindi na halos napupuno at nag-aagawan tuloy sa pasahero ang mga tsuper. Agawan at kararehan ang mga kawawang drivers at marami tuloy ang nauuwi sa aksidente. Kailangan kasi makaboundary at mahihirapan sila kung hindi sila maghahapit makakuha ng sasakay sa kanila. Kaya talagang unahan at agawan. Pero sa kabila ng redundancy na ito, parami pa rin ng parami ang mga prangkisa na inilalabas ng ahensya ng gobyerno dito. 

Sa kabilang banda, yung mga ruta naman na kulang na kulang ng sasakyan ay patagalan naman sa pagrelease ng prangkisa at makikita ang haba naman ng pila ng mga kawawang pasahero. Tulad sa lugar naming na ang mga shuttle na colorum ang naglipana papuntang Makati dahil sa tagal at mahal ng prangkisa. Kaya normal nang makita sa umaga ang milya milyang haba ng pila ng mga pasaherong papasok sa trabaho. At ganun din sa pag-uwi at talagang nakakapagod talaga. Tila hindi pinag-aaralan masyado (o hindi talaga) ang statistika pagdating sa pagrerelease ng prangkisa ng public transport.  

At eto ang Dec. 2013 na naaksidente sa Skyway Yes, imbes na maiwasan yung una, mas lumala pa ngayon. At same bus line ito. (photo from Inquirer.net)

At pagdating naman sa law of supply and demand, kahit pa sa mga lugar na marami ang sasakyan tulad sa lugar namin na ang tricycle ay naglipana at nagaagawan na sa pasahero, sila pa ang malakas na maningil ng mataas na pasahe. Kahit mag-isa ka lang, dalawang tao o isang byahe na ang babayaran mo. At konting kembot lang ng presyo ng gas, nagmamahal na agad ang pamasahe.  Dahil hindi raw sila kumikita. Pano nga kasi, andami nila kumpara sa pasahero. At release pa rin ng release ng prangkisa. 

At nagtataka pa tayo kung bakit magulo ang trapiko sa Pilipinas? Yan pa lang ang napagusapan natin ha, at marami pang iba.