Dealing With Traffic Woes (PUV Terminals Scheduling System)

Hirap na hirap akong pumasok sa trabaho araw araw. Hindi ang trabaho ang dahilan kundi ang pagpasok mismo. Panigurado na kung ang trabaho mo ay nangangailangan ng byaheng mahigit isang oras papasok at pauwi, naiintindihan mo ko.  Parang lagi na lang tayong nasa ilalim ng kapangyarihan ng mga bumabyaheng pampublikong sasakyan. Sa mga terminal pag tinanghali ng gising ang ilang tsuper o kaya ay ayaw bumyahe dahil marami raw nanghuhuli, wala tayong magagawa. O kaya naman pag sinabing kakain muna sila na kailangan naman talaga nila pero di ko maintindihan bakit kailangang sabay sabay pa minsan, maghihintay na lang tayo. Masaklap pa pag nagstrike sila, wala na talaga tayo magagawa. Minsan naman, naibababa ka sa kung saan saan. Tipong isa o dalawang kilometro pa ang layo sa bababaan mo pero sasabihin ni manong drayber sa yo na hanggang dun na lang sila kasi matrapik na masyado. We are at their mercy.

Kung susumahin natin lahat ng oras na nasasayang sa bawat empleyado at estudyante na sana ay nagagamit sa mas makabuluhan tulad ng trabaho, pag-aaral o kaya e kahit pag-relax relax lang sana na kailangan ng bawat isa sa atin, baka matagal nang umahon ang ekonomiya ng bansa. O baka hindi rin. Pero malamang ay malaking tulong. Kokonti ang pagod, nagkakasakit at mainit ang ulo. Aminin na natin, bukod sa traffic mismo sa kalsada, pati yung tagal sa pagsakay ay kasumpa sumpa na talaga sa ating bansa.

Ituloy na natin sa usapang terminal. Tulad ng nabanggit, kadalasan ay clueless tayong mga pasahero sa mga pilahan kung may darating nga bang mga sasakyan o wala. Madalas ito mangyari sa pilahan ng mga shuttle or FX taxi. Pero minsan ay ganon din sa mga jeep. Mga papasok ng opisina na nakatayo ng 2 oras halos araw araw ang eksena. Nagdadasal na sana ay dumating na ang susunod na masasakyan nila. Minsan ay suerte dahil maraming dumarating. Minsan naman ay malas dahil talagang ilang oras na ay wala pa rin.  Walang consistency. Nangangapa ang lahat. Minsan pati bantay sa terminal ay wala ring maisagot. O kaya ay wala talagang paki. Parang normal na lang na masayangan ng oras ang mga nakapila.  

May mga samahan naman sa mga terminals, may mga officers, may mga meetings na nangyayari. May mga butaw o yung funds nila. Pero bakit parang walang pagbabago at lumalala lang ang sitwasyon? May iba pa na mga drivers na para bang ang trato sa pasahero ay mga commodities na lang. Wala nang respeto. Alam ko kasi marami na kong karanasan sa kanila. Pero marami rin naman sa kanila ang mababait at talaga namang mararamdaman mo ang serbisyo at pagrespeto ng ilang drivers sa pasahero. Pero marami na talaga ang hindi.

Kaya pag ayaw nilang bumyahe dahil maraming nanghuhuli o kaya pag traffic, di muna sila bbyahe talaga kahit nakikita nilang dalwampung dipa mahigit ang pila ng taong naghihintay sa kanila. O kaya naman pag may okasyon halimbawa ay fiesta, kinabukasan ay marami sa kanila ang hindi bumabyahe dahil nalasing nung gabi. Pinaparinig pa sa pasahero ang mga kwentuhan. At marami pang dahilan at palusot para di sila bumyahe pag di nila gusto. Sabagay, kikita pa rin naman sila dahil andun ang pasahero, walang magagawa, walang pagpipilian. Magiintay at magiintay sa kanila at pipila at pipila pa rin. Sa kabila ng pagiging public service ng PUVs, marami sa mga drivers ang di nakakaunawa dito.

Ang solusyon dito marahil ay isang simpleng proseso lang na puedeng hawakan kung hindi ng DOTC ay ng mga local na gobyerno. Ang pagpaparehistro ng mga terminal at pag papaaccredit sa pamamagitan ng pagbibigay ng listahan ng mga units na bumabyahe at pag-aassign ng schedule na kung saan, masisiguro na kada oras ay may mga babyaheng mga units para sa mga pasahero.

Ganito lang, sabihin na natin na sa isang terminal ay may  average na 30 units per day na bumabyahe. Ang buhos ng pasahero sa umaga normally ay mula 4AM-8AM. Yan yung mga pang-umaga na mga pasahero papasok sa kanilang mga trabaho at eskwela. Sa ngayon, walang sistema kaya ang nangyayari, yung mga may pasok ng 6,7,8, sabay sabay dumadating halos sa pila. Tapos minsan mauuna pa makasakay yung ang pasok ay 8 pa kesa dun sa pang 6 am. Tuloy, marami sa kanila ang dumarating ng sobrang aga sa office at marami ring dumarating ng sobrang late. Tapos yung mga shuttle, sabay sabay din dumarating. Minsan sila din nagkakaunahan kaya pagdating naman ng iba sa terminal, antagal nila na nag-aantay dahil yung susunod na buhos ng pasahero naman ay yung mga may pasok ng tanghali.  Hindi nagmamatch dahil pareho nagkakapaan at naguunahan. Andaming oras ang nasasayang sa magkabilang panig.

Kung ang gagawin ay yung 30 units hahatiin sila sa every 30 mins na takbo. From 4AM-8AM, every 30 mins ay may nakaschedule nang unit na tatakbo. Sabihin na nating 5 units every 30 mins.  Sa ganitong paraan, mas matatantya ng pasahero ang oras ng pagpila at nakakasiguro sila na may dadating unlike sa ala tsamba na minsan dumadating ng sabay sabay minsan naman ay sabay sabay ding wala. At ang mga drivers din, magkakaroon sila ngayon ng disiplina. Magiging mas professional na ang dating nila dahil sa schedule na susundin nila, hindi sila basta basta puedeng mawala. Kailangan nila magpaalam sa kasamahan nila kung di sila makakarating sa schedule nila o kung di sila makakabyahe. Puedeng magparelyebo. Kung hindi sila babyahe din sa isang araw, magfa-file din sila ng “leave” para alam ng terminal kung may isisingit ba silang ibang unit para kunin ang schedule nila.

Example ng Schedule. Free ay para dun sa non-rush hour. Kumbaga, free for all drivers.

Sa example, kung kulang man yung 30 units para icover yung every 30 mins, kung masusunod ang schedule ay paniguradong nakabalik na uli yung mga naunang bumyahe sa terminal pagdating ng kasunod na cycle. At sa ganitong paraan, sa Rush Hour lang maghihigpit sa cycle ng mga bumabyaheng mga sasakyang. Sa patay na oras, nasa mga drivers na kung sino ang gustong dumirediretso sa pagbyahe. Tutal naman sa ganitong oras, normally ay nagpupuno na lang ang mga shuttle sa pila habang nakapahinga sila doon. Paniguradong may masasakyan ang mga pasahero. Ang problema lang minsan ay sobrang tagal din talaga bago mapuno at madalas na talagang pupunuin pa ang 20 mahigit na pasahero bago sila umalis. Sa ibang post na natin ito itatackle. Pero itong suggestion ko, malaking bagay ito para maging consistent at hindi nangangapa ang mga pasahero kung may dadating ba na sasakyan o wala. At magiging sagot pa ito sa problema sa mga drivers na babyahe lang pag gusto na nila kahit pa napakahaba na ng pila o pag tinamad ay di na bbyahe. Malaking bahagi ng kanilang serbisyo ay nakakaapekto sa ekonomiya ng bansa kaya marapat lang na magkaroon ng maayos na sistema ang mga pilahan/terminal ng mga PUVs. Kung susundin itong schedule sa pilahan, maraming advantages ang ating makukuha. Ito lang ang ilan.

1.       Maiiwasan ang matagal na antayan ng pasahero o ng mga drivers dahil sa schedule na meron sila. Mas planado na ngayon ang oras ng pagdating ng tao sa pila pati ng mga sasakyan. Hindi na maghuhulaan.

2.       Makakatulong din sa pagbawas ng mga bumabyahe sa kalye. Imbes na sabay sabay, may oras na ang buhos ng sasakyan. Kung lahat ng terminal ay susundin ito, malaki ang magiging impact nito sa daloy ng trapiko lalo kung rush hour.

3.       Maraming oras ang matitipid mula sa nawalang oras sa pagpila ng tao at pagkaipit sa trapiko. Mas magiging relax ang mga tao at mas magagamit sa kapakipakinabang na bagay ang mga oras.

4.       Magkakaroon ng disiplina at kaayusan ang mga drivers bilang tunay na professionals sa kanilang trabaho at serbisyo sa tao.

5.       Magiging mas kontrolado ng local govt/DOTC ang mga terminals upang mabantayan ang mga hindi disiplinadong mga pampasadang sasakyan.

6.       Mas mamomonitor ng mga officers ng terminal ang buhos ng tao at daloy ng trapiko. Mas mapag-aaralan nila at malalaman nila kung kelan sila dapat magaccomodate ng mga bagong units sa kanilang pila. Mag bubukas din ito ng oportunidad sa mga gusto pang magnegosyo sa public transport.

At marami pang magagandang bagay ang maaaring mangyari pag ginawa natin ito. Alam ko na marami ring disadvantages ang puedeng mabanggit ng iba pero di ko na sinama ito sa post ko. Panigurado na ano man ang disadvantages na ito ay hindi dahilan para hindi tayo gumawa ng paraan para di bumuo ng sistema para sa ikabubuti ng ating PUV transport system.  Hindi perpekto ang aking suhestyon at marami pang puedeng baguhin diyan. Pero ok sana kung tingnan ito ng kinauukulan at subukang gamitin o dagdagan at baguhin man nila ang ibang bahagi, ok lang din. Nakakapagod naman talaga. Ito kasi ay problema natin sa araw araw na parang wala naman tayong ginagawa para masolusyonan. Baka ito na ang oras. Tingin nyo? Ishare nyo rin itong post na ito, i-tag o iforward nyo sa DOTC, MMDA, LGUs o kung sino man tingin nyo na makakatulong pagdating dito. O kaya naman, kahit di pa sa gobyerno ay iimplement na ito ng mga terminal na nakakaunawa sa hinaing ng mga pasahero. Puede nilang simulan na sa kanilang mga terminals ang ganitong paraan. Sana naman ay may makinig. Sana. Nakakasawa na  din talaga e. Kayo ba di pa nagsasawa?